Army Day 2024 : १४ लाखांहून अधिक सैनिक, आधुनिक रणगाडे आणि क्षेपणास्त्रे, भारतीय सेना किती शक्तिशाली हे जाणून घ्या
Army Day 2024 : १५ जानेवारी हा दिवस आपल्या देशात लष्कर दिन म्हणून साजरा केला जातो. भारतीय लष्कराचे जवान वर्षभर जागरुक राहतात तरच देशातील जनता आपल्या घरात आरामात झोपू शकते. ब्रिटीशांच्या काळातील दोन महायुद्धे असोत किंवा पाकिस्तान-चीनशी झालेली युद्धे असोत, प्रत्येक युद्धात भारतीय लष्कराने आपले शौर्य दाखवून दिले आहे.तंत्रज्ञान असो, संख्या असो किंवा युद्धाची कला असो, भारतीय लष्कराची गणना जगातील सर्वात धोकादायक सैन्यांमध्ये केली जाते. या आर्मी डेच्या निमित्ताने आपल्या भारतीय सैन्याविषयी काही खास गोष्टी जाणून घेऊया.
लष्करी बाबींवर विशेष लक्ष ठेवणाऱ्या ग्लोबल फायर पॉवर इंडेक्सनुसार भारतीय लष्कराला जगातील चौथ्या क्रमांकाचे शक्तिशाली सैन्य म्हणून स्थान देण्यात आले आहे. अमेरिका, रशिया आणि चीननंतर लष्करी सामर्थ्याच्या बाबतीत फक्त भारतीय सैन्य येते. आम्ही तुम्हाला सांगतो की हे आकडे केवळ संख्येमुळे नाहीत.दोन महायुद्धांमध्ये विजय मिळवण्यासाठी भारतीय लष्कराने मित्र राष्ट्रांना खूप मदत केली होती. याशिवाय भारतीय लष्कराने १९४८, १९६५, १९७१ आणि कारगिलमध्येही पाकिस्तानला पराभूत केले आहे. १९६२ च्या भारत-चीन युद्धात भारतीय लष्कराने चिनी सैन्याला माघारी जाण्यास भाग पाडले होते.
युद्धात सैनिक जिंकतात अशी एक म्हण आहे. ही ओळ भारतीय सैन्याच्या शौर्याला नेहमीच शोभते. भारतीय लष्कराची संख्या १४ लाख ५५ हजार आहे, जी चीननंतर जगात सर्वाधिक आहे. पाकिस्तानकडे हे निम्मे सैनिक आहेत. त्याचबरोबर भारताच्या राखीव दलात ११ लाख ५५ हजार सैनिक आहेत. याशिवाय भारताच्या निमलष्करी दलात २५ लाखांहून अधिक सैनिक आहेत. याशिवाय दरवर्षी लाखो तरुण सैन्यात भरती होण्याच्या तयारीत व्यस्त असतात.
हेही वाचा – सचिन तेंडुलकरचा डीपफेक व्हिडीओ व्हायरल; स्वत: दिलं स्पष्टीकरण, म्हणाला..
लष्कराला अधिक शक्तिशाली बनवण्यासाठी भारतीय लष्कराकडे रणगाडे, लढाऊ हेलिकॉप्टर आणि क्षेपणास्त्रांचा साठाही आहे. लष्कराकडे T९० आणि भीष्म सारखे ४,६१४ रणगाडे आणि सुमारे १.५ लाख लष्करी वाहने आहेत. लष्कराच्या शस्त्रागारात ३५०० तोफखाना आणि ७०२ रॉकेट तोफखाने आहेत. लढाऊ हेलिकॉप्टर LCH, Boeing AH-64E अपाचे, चिनूक, Mi-३५ आणि Mi-२६ सारखी शेकडो हेलिकॉप्टर्स देखील आहेत. याशिवाय लष्कराकडे अत्याधुनिक ड्रोनही आहेत.
भारतीय लष्कराकडे लहान, मध्यम आणि लांब पल्ल्याची तीन प्रकारची क्षेपणास्त्रे आहेत. लष्कराकडे अग्नी, ब्रह्मोस, प्रलय, निर्भय अशी अनेक क्षेपणास्त्रे आहेत, ज्यामुळे ते क्षेपणास्त्र शक्तीसारखे बनते. या क्षेपणास्त्रांच्या अत्याधुनिक रडार आणि अचूक लक्ष्यापासून शत्रूला निसटणे अशक्य होते. याशिवाय शत्रू देशांची क्षेपणास्त्रे टाळण्याचे तंत्रज्ञानही लष्कराकडे आहे. लष्कराकडे रशियन बनावटीची S-४०० आणि स्वदेशी आकाश हवाई संरक्षण क्षेपणास्त्र प्रणालीही आहे.
भारत सरकार जगातील सर्वात मोठे लष्करी बजेट असलेल्या सैन्याच्या यादीत आपले सैन्य ठेवते. २०२३-२४ च्या केंद्रीय अर्थसंकल्पात संरक्षण मंत्रालयाला एकूण ५,९३,५३७.६४ कोटी रुपयांची तरतूद करण्यात आली होती. हे एकूण बजेटच्या १३.१८ टक्के आहे. जगासोबतच्या स्पर्धेबद्दल बोलायचे झाले तर अमेरिका, चीन आणि रशियानंतर भारत हा सध्या सर्वाधिक लष्करी खर्च करणारा देश आहे.विशेष बाब म्हणजे आता स्वदेशी शस्त्रे आणि तंत्रज्ञान सर्व लष्करी अवयवांना सहज उपलब्ध करून दिले जात आहे. त्यामुळे भारत हळूहळू शस्त्रास्त्र आयात करण्याऐवजी शस्त्रास्त्र निर्यात करणारा देश बनत आहे.
