कोणावर हल्ला झाला नाही, कोणी पाहिला नाही, हा वाघ 4 राज्यांतून 2000 किमी पायी प्रवास करून महाराष्ट्रातून ओडिशात कसा पोहोचला?

नागपूरः महाराष्ट्रातील एक वाघ सध्या चर्चेचा विषय बनला आहे. हा रॉयल बंगाल टायगर चार राज्यांतून 2,000 किलोमीटरहून अधिक अंतर कापून ओडिशाच्या जंगलात पोहोचला आहे. वनतज्ञ आणि अधिकाऱ्यांसाठी ही बाब अतिशय आश्चर्यकारक आहे. असे मानले जाते की वाघ कदाचित योग्य जागेच्या शोधात निघाला होता आणि 4 राज्यांची जंगले पार करून ओडिशामध्ये पोहोचला होता. हा वाघ यापूर्वी महाराष्ट्राच्या जंगलात दिसला होता. महाराष्ट्रातून तो ओडिशामध्ये कसा आणि कधी पोहोचला हे अद्याप कळू शकलेले नाही. परळखेमुंडीचे विभागीय वन अधिकारी एस या वाघाच्या अंगावरील पट्टे महाराष्ट्रातील जंगलात दिसलेल्या वाघाच्या छायाचित्रांवर आढळलेल्या पट्ट्यांसारखेच असल्याचे आनंद यांनी सांगितले.आता सप्टेंबरपासून ओडिशाच्या गजपती जिल्ह्यातील महेंद्र वनक्षेत्रात दिसले आहे.

जुलैमध्ये प्रसिद्ध झालेल्या ऑल इंडिया टायगर एस्टिमेट (AITE) 2022 नुसार, ओडिशाच्या जंगलात अंदाजे 20 वाघ आहेत. ओडिशातील वन अधिकार्‍यांनी सांगितले की, जून ते जुलैपर्यंत वाघ ओडिशा आणि आंध्र प्रदेशमधून जात राहिले. सप्टेंबरपर्यंत, तो पुन्हा एकदा ओडिशात, विशेषत: महेंद्रगिरी पर्वतरांगेत दिसून आला. सरकारने या वर्षी ऑगस्टमध्ये उघड केले होते की देशातील वाघांची संख्या 2006 मधील 1,411 वरून 2022 मध्ये 3,682 पर्यंत वाढण्याची अपेक्षा आहे.

सामान्यत: वाघांना रेडिओ कॉलर लावल्यावरच वनविभागाला अशा पसाराची जाणीव होते. तथापि, ब्रह्मपुरी वाघ, जो त्याच्या पट्ट्यांच्या पॅटर्नने वैशिष्ट्यपूर्ण आहे, त्याला हा तांत्रिक ट्रॅकिंग टॅग नव्हता. हा रॉयल बंगाल टायगर देशातील दुसऱ्या क्रमांकाचा सर्वात लांब वाघ आहे. जलकुंभ, नद्या, शेतजमीन, रस्ते, मानवी वस्ती असे अनेक अडथळे पार करत इथपर्यंत पोहोचले आहे. त्यांच्या संपूर्ण प्रवासात त्यांनी मानवांवर हल्ला केल्याची कोणतीही कागदोपत्री उदाहरणे नाहीत जी खरोखरच आश्चर्यकारक आहे.

अनालाबारा गावातील एका गावकऱ्याने सांगितले की, वाघिणीने हल्ला करण्यापूर्वी त्याला पकडून त्याला वन्यजीव अभयारण्यात हलवण्याची विनंती त्यांनी वनविभागाला केली आहे. परलाखेमुंड सहाय्यक वनसंरक्षक (ACF) अशोक बेहरा यांनी सांगितले की, सीमावर्ती भागात राहणाऱ्या लोकांना सतर्क करण्यासाठी 35 सदस्यांची पाच पथके तैनात करण्यात आली आहेत. लोकांनी घाबरून जाऊ नका आणि वन अधिकाऱ्यांच्या सल्ल्याचे पालन करण्याचे आवाहन प्रधान मुख्य वनसंरक्षक (वन्यजीव) सुशांत नंदा यांनी केले आहे.

वन अधिकाऱ्याने सांगितले की, त्याचे अनोखे पट्टे आणि इतर तपशिलांनी याची पुष्टी केली आहे की वाघ महाराष्ट्रातून ओडिशात पोहोचला होता, सुमारे 2,000 किलोमीटरचे अंतर कापून. वाघाने महाराष्ट्र, छत्तीसगड, आंध्र प्रदेश आणि ओडिशा येथे प्रवास केला आहे. त्याचवेळी वाघाने एका गायीला ठार केल्याने अनलाबारा गावातील नागरिक भयभीत झाले आहेत.

वन अधिकार्‍यांनी सांगितले की, गजपती जिल्ह्यातील परलाखेमुंडी वनविभागाचे अधिकारी येथे वाघ दिसल्यानंतर त्याच्या हालचालींवर लक्ष ठेवून आहेत. आनंद म्हणाले की, या भागात वाघ पहिल्यांदाच दिसला होता, त्यानंतर त्यांनी वाघाचे मूळ शोधण्यासाठी त्याची छायाचित्रे आणि इतर तपशील भारतीय वन्यजीव संस्थेला पाठवले.