वेळेच्या आठ दिवस आधीच मोसमी पाऊस दाखल; गेल्या १६ वर्षांत भारतात सर्वात लवकर आगमन

0 10,027 2 minutes read

Weather Update : नियोजित वेळेपेक्षा सुमारे एक आठवडा आधीच केरळमध्ये मोसमी पावसाने प्रवेश केला आहे. गेल्या १६ वर्षांमध्ये केरळमध्ये सर्वात लवकर मोसमी पावसाचे आगमन झाले आहे. राज्यात मोसमी पावसाच्या आगमनासाठी सर्व अनुकूल परिस्थिती निर्माण करण्यात आली होती.

केरळच्या अनेक भागात गेल्या दोन दिवसांपासून मुसळधार पाऊस पडत आहे. कमी दाबाचे क्षेत्र आणि प्रगतीशील मान्सून प्रणाली यांच्या संयोजनामुळे हे घडत आहे. राज्यात मान्सून इतक्या लवकर २००९ आणि २००१ मध्ये दाखल झाला होता. त्यानंतर तो २३ मे रोजी राज्यात पोहोचला.

साधारणपणे मान्सून केरळमध्ये १ जून रोजी येतो. तथापि, मान्सून पहिल्यांदा ११ मे १९१८ रोजी केरळमध्ये दाखल झाला. मान्सूनच्या उशिरा आगमनाचा विक्रम १९७२ मध्ये होता, जेव्हा मान्सूनचा पाऊस १८ जून रोजी सुरू झाला होता. गेल्या २५ वर्षांत मान्सूनचे सर्वात उशिरा आगमन २०१६ मध्ये झाले होते, जेव्हा मान्सून ९ जून रोजी केरळमध्ये दाखल झाला होता.

दक्षिणेकडील राज्यांमध्ये, भारतीय हवामानशास्त्र विभागाने शनिवारी केरळ, किनारी-दक्षिण अंतर्गत कर्नाटक, कोकण आणि गोव्यात काही ठिकाणी मुसळधार ते अतिमुसळधार पावसाचा अंदाज वर्तवला आहे. २९ मे पर्यंत केरळ आणि कर्नाटकच्या किनारपट्टीवर मुसळधार ते अतिमुसळधार पाऊस पडण्याची शक्यता आहे.

या काळात ४०-५० किमी प्रति तास वेगाने जोरदार वारे वाहतील. पुढील पाच दिवसांत तामिळनाडू, तेलंगणा आणि आंध्र प्रदेशातही विखुरलेला पाऊस आणि गडगडाटासह पाऊस पडण्याची शक्यता आहे.

दक्षिण कोकण किनाऱ्यावरील पूर्व-मध्य अरबी समुद्रावर एक कमी दाबाचा पट्टा निर्माण झाला आहे. २४ मे रोजी सकाळी ते रत्नागिरीपासून सुमारे ४० किलोमीटर वायव्येस होते. ते पूर्वेकडे सरकून आज सकाळी रत्नागिरी आणि दापोली दरम्यानचा किनारा ओलांडण्याची अपेक्षा आहे.

हेही वाचा – ‘त्या’ पार्ट टाईम अध्यक्षा; रोहिणी खडसे यांची बोचरी टीका तर चाकणकर म्हणाल्या “दिव्याखाली अंधार असलेल्यांनी…”

गेल्या वर्षी, मोसमी पाऊस ३० मे रोजी दक्षिणेकडील राज्यात दाखल झाला होता. २०२३ मध्ये ८ जून, २०२२ मध्ये २९ मे, २०२१ मध्ये ३ जून, २०२० मध्ये १ जून, २०१९ मध्ये ८ जून आणि २०१८ मध्ये २९ मे रोजी मोसमी पाऊस केरळमध्ये पोहोचला होता.

आयएमडीने एप्रिलमध्ये २०२५ च्या मान्सून हंगामात सामान्यपेक्षा जास्त पावसाचा अंदाज वर्तवला होता. यामध्ये एल निनो परिस्थितीची शक्यता नाकारण्यात आली. भारतीय उपखंडात सामान्यपेक्षा कमी पावसासाठी एल निनो जबाबदार आहे.

साधारणपणे नैऋत्य मोसमी पाऊस १ जूनपर्यंत केरळमध्ये पोहोचतो. त्यानंतर, ८ जुलैपर्यंत तो संपूर्ण देश व्यापतो. मग हा पाऊस १७ सप्टेंबरच्या सुमारास वायव्य भारतातून माघार घेण्यास सुरुवात करतो आणि १५ ऑक्टोबरपर्यंत पूर्णपणे माघार घेते.

हवामानशास्त्रज्ञांच्या मते, मोसमी पावसाच्या आगमनाची तारीख आणि देशभरात हंगामात झालेल्या एकूण पावसाचा थेट संबंध नाही. केरळमध्ये मान्सून लवकर किंवा उशिरा येण्याचा अर्थ असा नाही की तो देशाच्या इतर भागांनाही त्यानुसार व्यापेल.

महाराष्ट्र : शुक्रवारी दुपारी मोसमी पावसाबाबत रेड अलर्ट जारी केला आहे. त्यामध्ये महाराष्ट्राच्या किनारी जिल्ह्यांमध्ये मुसळधार पावसाचा अंदाज वर्तवण्यात आला आहे. अहवालानुसार, मुंबईत विजांच्या कडकडाटासह वादळे, हलका ते मध्यम पाऊस आणि काही ठिकाणी ४० ते ५० किमी प्रतितास वेगाने वारे वाहण्याची शक्यता आहे.

गोवा : गोव्यासाठीही मोसमी पावसाने रेड अलर्ट जारी केला आहे. रविवारपर्यंत मुसळधार ते अतिमुसळधार पावसाचा अंदाज आहे. गेल्या २४ तासांत किनारपट्टीच्या राज्यातील अनेक भागात मुसळधार पाऊस पडला आहे.

दिल्ली-एनसीआर : दिल्ली-एनसीआरसाठी ऑरेंज अलर्ट जारी करण्यात आला आहे. त्यामध्ये ७० किमी प्रतितास वेगाने जोरदार वारे वाहण्याचा अंदाज आहे.

झारखंड : पुढील काही दिवसांत झारखंडमध्ये वादळ आणि विजांच्या कडकडाटासह जोरदार वारे वाहण्याची शक्यता वर्तवण्यात आली आहे. २९ मे पर्यंत कमाल तापमान ३१ ते ३७ अंश सेल्सिअस दरम्यान सामान्यपेक्षा कमी राहण्याची शक्यता आहे.