शहाजहानने बांधला… शिवाजी महाराजांनी जिंकला, बाळासाहेब ठाकरेंनी केली पूजा, जाणून घ्या नवरात्रीत दुर्गाडी किल्ला का सजवला जातो?

कल्याण : कल्याणमध्ये असलेला दुर्गाडी किल्ला केवळ ऐतिहासिकच नव्हे, तर धार्मिक दृष्टिकोनातूनही खूप महत्त्वाचा आहे. बुधवारपासून नवरात्र सुरू होत आहेत. अशा परिस्थितीत दुर्गाडी किल्ल्याचे महत्त्व अधिकच वाढले आहे. याचे कारण म्हणजे येथे असलेले दुर्गादेवीचे मंदिर, जिथे हजारो भाविक दर्शनासाठी येतात. नवरात्रीत येथे जत्राही भरते. दुर्गाडी किल्ल्याला 11 बुरुज आणि अनेक दरवाजे होते. दुर्गाडी किल्ल्याचे बांधकाम शहाजहानने सुरू केले. नंतर ते आदिल शाहच्या ताब्यात आले आणि १६५४ मध्ये कल्याण, भिवंडी आणि सुरत छत्रपती शिवाजी महाराजांनी मुक्त केले. यानंतर दुर्गादेवीच्या नावावरून या किल्ल्याचे नाव दुर्गाडी पडले. त्यावेळी खोदकाम करताना शिवाजीला भरपूर पैसा मिळाला. येथूनच शिवाजीने कान्होजी आंग्रे यांच्याशी मराठा आरमाराची ओळख करून दिली आणि पोर्तुगीजांच्या मदतीने जहाजबांधणी सुरू केली.

दुर्गा देवीची मूर्ती
मंदिराच्या मुख्य भागावर दुर्गादेवीची पितळी मूर्ती दिसते. तिने मुरबाडमधील एका कारागिराशी कल्याणचे तत्कालीन महापौर ना.के. आहेर यांनी बांधला होता. पितळी मूर्तीच्या पुढे देवीचा तांदळा आहे. दुर्गाडी किल्ल्याला एक प्रवेशद्वार आहे, त्याला गणेश द्वार म्हणतात, कारण त्याच्या समोर गणेशाची मूर्ती आहे. शिवाजी महाराजांनंतर पेशव्यांच्या काळात सुभेदार रामजी बिवलकर यांनी दुर्गाडी मंदिराचा जीर्णोद्धार केल्याचे सांगितले जाते.

खूप वाद
1968 मध्ये शिवसेनाप्रमुख बाळासाहेब ठाकरे यांनी पत्नी दुर्गाडी देवीच्या मंदिरात पूजा केली. येथे मंदिराबरोबरच मशीदही आहे, त्यामुळे वाद निर्माण झाला आहे. त्यामुळेच राज्य राखीव पोलिस दल येथे तैनात आहे. त्यावेळी दारूबंदी असताना ठाकरे यांनी आदेश झुगारून पूजा करून घेतली. शिवसेनेचे तत्कालीन जिल्हाध्यक्ष आनंद दिघे यांनी 90 च्या दशकात बकरीदला घंटानाद आंदोलन सुरू केले होते. किल्ला आणि मंदिर जिल्हाधिकाऱ्यांच्या अखत्यारित आहेत. सध्या येथे नूतनीकरणाचे काम सुरू आहे. नवरात्रीचे ९ दिवस येथे जत्रा भरते.