देशी गाई, शेळी, कुक्कुटपालनाकडे तरूणांचा कल
- तरूण शेतकऱ्यांनी घेतला नाविन्यतेचा ध्यास : शेतीबरोबर मिळाल्या पूरक रोजगारवाटा
पुणे – देशी गाई, शेळी आणि कुक्कुटपालनाकडे तरूण वर्ग आकर्षित होत असून, एक व्यवसाय म्हणून त्याकडे पाहिले जात आहे. त्यामुळे जिल्ह्यात पशुपालनाला उभारी मिळत आहे. हा व्यवसाय करताना तरूण वर्गाकडून नाविन्यतेचा ध्यास घेतला जात असून, देशी गाई पालन यासह शेळी आणि कुक्कुटपालनाला अधिक प्रतिसाद मिळत आहे. दरम्यान, जिल्हा परिषदेच्या पशुसंवर्धन विभागाकडून पंचायत समिती कार्यक्षेत्रातील पशुधनाची गणना करण्यात आली. 2012 च्या पशुगणनेनुसार देशी गाईंची संख्या तीन लाखांपेक्षा अधिक आहे. त्यानंतर अद्याप पशुगणना झाली नसून, या संख्येत नक्कीच वाढ झाली असेल, अशी शक्यता पशुसंवर्धन विभागाने वर्तविली आहे.
शिक्षण, नोकरी आणि हायफ्रोफाईल जीवनमान जगण्यासाठी अनेक तरूण ग्रामीण भागातून शहरात आले. अनेकांनी यशाची उंच शिखरे गाठली, परंतू, मानसिक समाधान न मिळाल्याची तक्रार आजही केली जाते. गावात ज्या गाईचे, म्हशीचे दुध पिऊन मोठे झालो, ते दुध पिण्यासाठी शहरात शेकडो रूपये द्यावे लागतात. मात्र, तेही जर्शी गाईचे दुध मिळते. देशी गाईचे दुध पिण्यासाठी जीवाचे रान करावे लागत आहे आणि मिळालेच तर त्याचे भावही जास्त आहे. सध्या शहरात देशी गाईचे दुध, तुप याला मोठी मागणी आहे. त्याचप्रमाणे देशीच्या गाईच्या शेणापासून अनेक पदार्थ, वस्तू, सौदर्यांची साधने तयार केली जातात. त्यांनाही बाजारपेठेत मोठी मागणी आहे.
त्यामुळे सध्या देशी गाई, शेळी पालन याला तरूण वर्गाकडून चांगला प्रतिसाद मिळत असून, पुणे जिल्ह्यात त्याची व्याप्ती वाढत आहे. पशुपालनाला प्रोत्साहन देण्यासाठी जिल्हा परिषदेकडून पशुपालकांना अनुदानही दिले जाते. यंदाच्या अर्थसंकल्पात साडेचार कोटी रूपयांची तरतूद करण्यात आली आहे. या निधीच्या माध्यमातून त्यामध्ये ओपन (मुक्त) गोठा आणि पशुसाठी अनुदान दिले जाते. त्याचबरोबर शेळी, मेंढी यासह कुक्कुटपालनालाही अनुदान देण्यात येते. या निधीच्या माध्यमातून पशुपालन आणि शेतीपूरक साधनेही दिली जातात. त्यामुळे या पशुपालनाकडे एक व्यवसाय म्हणून पाहिले जात असून, जिल्ह्यात देशी गाईचा व्यवसाय करणाऱ्या तरूणांची संख्या वाढत आहे.