मंकीपॉक्सचा सर्वाधिक धोका कोणाला?; आरोग्य विभागाने दिल्या ‘या’ महत्त्वाच्या सूचना
![Who is most at risk of monkeypox?; These are important instructions given by the Health Department](https://mahaenews.com/wp-content/uploads/2022/07/मंकीपॉक्सचा-सर्वाधिक-धोका-कोणाला-आरोग्य-विभागाने-दिल्या-या-महत्त्वाच्या-सूचना.jpg)
मुंबईः करोनासंसर्ग आटोक्यात येत असतानाच आता मंकीपॉक्सचा देशात शिरकाव झाला आहे. केरळमध्ये मंकीपॉक्सचे दोन रुग्ण आढळून आल्यावर देशातील आरोग्य यंत्रणा सतर्क झाली आहे. आरोग्य विभागाने मार्गदर्शक तत्वे जाहीर केली आहेत.
दुबईहून गेल्या आठवड्यात केरळला आलेल्या एका ३१ वर्षीय व्यक्तीला ‘मंकीपॉक्स’ची लागण झाल्याचे आढळून आल्याची माहिती आरोग्यमंत्री वीणा जॉर्ज यांनी दिली. देशातील ‘मंकीपॉक्स’चा हा दुसरा रुग्ण आहे. संबंधित रुग्ण १३ जुलैला दुबईहून केरळमधील कन्नूरमध्ये आला होता. येथील परियम मेडिकल कॉलेजमध्ये त्याच्यावर उपचार सुरू असल्याची माहिती जॉर्ज यांनी दिली. या रुग्णाच्या संपर्कात आलेल्यांवर लक्ष ठेवण्यात येत असल्याचे त्यांनी सांगितले. ‘मंकीपॉक्स’चा पहिला रुग्ण केरळमधीलच कोल्लम येथे १४ जुलैला आढळून आला होता. त्याच्यावरही तिरुअनंतरपुरम येथील सरकारी रुग्णालयात उपचार सुरू आहेत. त्या पार्श्वभूमीवर केंद्रीय आरोग्य विभागाने काही सूचना जारी केल्या आहेत. तसंच, मंकीपॉक्सआजाराचा सर्वाधिक धोका कोणाला आहे. याबाबतही सविस्तर माहिती दिली आहे.
मधुमेह, रक्तदाब असे दीर्घकालीन आजार असलेल्या नागरिकांना मंकीपॉक्सचा धोका अधिक आहे. या नागरिकांनी विशेष काळजी घेण्याचे आवाहन केंद्रीय आरोग्य विभागाने केलं आहे. तसंच, लागण झाल्यापासून सहा ते १३ दिवसांमध्ये लक्षणे दिसून येतात, असंही आरोग्य विभागाने म्हटलं आहे.
मंकीपॉक्सचे रुग्ण आढळलेल्या देशांमधून मागील २१ दिवसांत भारतात आलेल्या प्रवाशांच्या अंगावर पुरळसह लक्षणे दिसून आल्यास अशा रुग्णांना संशयित रुग्ण मानून त्यांना विलगीकरणात ठेवावे व रुग्णांचे नमुने तपासणीसाठी पाठवावेत. मंकीपॉक्सचा रुग्ण आढळल्यास त्याचा प्रसार होऊ नये यासाठी तातडीने सर्वेक्षण करावे. बाधित व्यक्तीच्या संपर्कातील व्यक्तींचाही शोध घ्यावा, अशा सूचना आरोग्य विभागाने दिल्या आहेत.
मंकीपॉक्सची लक्षणे आणि उपचार
मंकीपॉक्सची बाधा झालेल्या रुग्णांमध्ये दोन टप्प्यांत संक्रमण दिसून येते. पहिल्या टप्प्यात ताप, तीव्र डोकेदुखी, अंगावर पुरळ, पाठदुखी, स्नायू आणि अंगदुखी, खूप थकवा येणे ही लक्षण प्रामुख्यांने आढळतात. अंगावर पुरळ येणे हे मुख्य लक्षण आसते. पुरळ येण्याच्या एक- दोन दिवस आधी बाधित व्यक्तीमार्फत आजाराचा प्रसार होण्याची शक्यता असते. दुसऱ्या टप्प्यांत अंगावर पुरळ येण्यास सुरुवात होते. ताप आल्यानंतर साधारण एक ते तीन दिवसांनी या प्रक्रियेस सुरुवात होते. आजारात सर्वात जास्त पुरळ हे चेहऱ्यावर येतात, असे लक्षात आले आहे. हळूहळू हे पुरळ पाण्यासारखा द्रव निर्माण करतात, त्यानंतर कोरडे होणे आणि गळून जाणे अशा क्रमाने निघून जातात. पुरळाची खपली जाईपर्यत ही व्यक्ती संसर्ग पसरवू शकते.
या रोगावर अद्याप ठोस असा उपचार सापडलेला नाहीये. मंकीपॉक्सचे विषाणू हे ऑर्थोपॉक्स विषाणूच्या वर्गातील आहेत. देवी रोगाचे विषाणूदेखील याच वर्गातील होते. देवीच्या लशीने मंकीपॉक्सपासून संरक्षण मिळते. ४० ते ५० वर्षांखालील व्यक्तीमध्ये होण्याची जास्त शक्यता आहे.