ई-टॉयलेट्स वापराविना
![](https://mahaenews.com/wp-content/uploads/2019/11/bio-toilet.jpg)
- पाच रुपये शुल्कामुळे नागरिकांची पाठ
शहरातील सार्वजनिक स्वच्छतागृहांतील अस्वच्छता आणि त्यांच्या दुरवस्थेबाबत महापालिकेवर कडाडून टीका करणारे नागरिकही टापटीप, स्वच्छ आणि यांत्रिकी पद्धतीवर आधारित असलेल्या ई-टॉयलेट्सच्या वापराबाबत उदासीन असल्याचे चित्र पुढे आले आहे. शहरात तेरा ठिकाणी उच्च दर्जाच्या सुविधा असलेली ई-टॉयलेट्स उभारण्यात आली आहेत. त्यासाठी पाच रुपये शुल्क मोजावे लागत असल्यामुळे या स्वच्छतागृहांकडे नागरिकांनी पाठ फिरविली असल्याचे निरीक्षण पुढे आले आहे. वापर होत नसला, तरी त्यांच्या देखभाल दुरुस्तीसाठी खर्च करावा लागत असल्यामुळे या योजनेत महापालिकेचेच आर्थिक नुकसान होत आहे.
शहरातील स्वच्छतागृहांची उभारणी महापालिकेकडून केली जाते. मात्र स्वच्छतागृहांमधील अस्वच्छता, पायाभूत सुविधांचा अभाव, त्यांची देखभाल दुरुस्ती हे प्रश्न सातत्याने पुढे येतात. स्वच्छतागृहांवरून महापालिका आणि लोकप्रतिनिधींना सातत्याने टीकेचे धनी व्हावे लागत असल्यामुळे यांत्रिकी पद्धतीवर आधारित ई-टॉयलेट्स बसविण्यात आली. शहराचे तत्कालीन खासदार अनिल शिरोळे यांच्या खासदार विकास निधीतून शहरात तेरा ठिकाणी अशा प्रकारची स्वच्छतागृहे उभारण्यात आली. मात्र उच्च दर्जाची सुविधा असूनही त्याचा अपेक्षित वापर होत नसल्याचे चित्र पुढे आले आहे.
मानवविरहित आणि स्वयंचलित प्रणाली ही या स्वच्छतागृहांची वैशिष्टय़े आहेत. शहरातील महिला स्वच्छतागृहांची संख्या पुरुषांच्या स्वच्छतागृहांपेक्षा तुलनेने कमी असल्यामुळे महिलांसाठी ई-टॉयलेट्स उपलब्ध करून देण्यात आली आहेत. स्वच्छतागृहांचा वापर करण्यासाठी नाणे (कॉईन) टाकल्यानंतरच त्याचा वापर करता येतो. स्वच्छतागृहाचा वापर झाल्यानंतर तत्काळ त्याची साफसफाई यंत्राद्वारे होते. साफसफाई झाल्याशिवाय पुढे त्याचा वापर करता येत नाही. त्यामुळे स्वच्छता, टापटीप या गोष्टीतही ही स्वच्छतागृहं चांगली आहेत.