महाराष्ट्रातील ‘या’ गावात मंदिराचा सायरन वाजताच मोबाईल फोन आणि टीव्ही बंद होतात, जाणून घ्या याचं नेमकं काय कारण आहे?

सांगली : आजच्या आधुनिक जगात माणूस मोबाईल फोन आणि टीव्हीपासून किती अंतर आहे याची कल्पनाही करू शकत नाही. लहान मुले, वृद्ध, तरुण, महिला, पुरुष सर्वांनाच एकप्रकारे व्यसनाधीन बनले आहे. लोक या व्यसनाचे बळी ठरत आहेत हे समजत नाही असे नाही. सर्व काही माहीत असूनही लोक मोबाईल आणि टीव्हीचा बिनदिक्कत वापर करत आहेत. मात्र, महाराष्ट्रातील सांगली जिल्ह्यातील वडगावची गोष्ट थोडी वेगळी आहे. इथे रोज संध्याकाळी सात वाजता सायरन वाजतो. सायरनचा आवाज म्हणजे गावकऱ्यांना त्यांचे मोबाईल फोन आणि टीव्ही सेट त्वरित बंद करण्याचा आदेश आहे. बरोबर दीड तासानंतर म्हणजे सायंकाळी साडेआठ वाजता पुन्हा ग्रामपंचायतीचा सायरन वाजतो. यावेळी सायरनचा आवाज म्हणजे गावकरी पुन्हा मोबाईल फोन आणि टीव्ही संच चालू करू शकतात.

या गावचे प्रमुख विजय मोहिते यांच्या म्हणण्यानुसार, त्यांनी स्वातंत्र्य दिनाच्या एक दिवस अगोदर 14 ऑगस्ट रोजी निर्णय घेतला होता की, आता या व्यसनाला आळा घालण्याची गरज आहे. सध्या टीव्ही संच आणि मोबाईल फोन सायरनच्या आवाजाने बंद होतात. मात्र, गावातील लोकांना ते पटवणे, समजून घेणे सोपे नव्हते. सांगलीतील वडगावची लोकसंख्या सुमारे तीन हजार आहे. या गावातील बहुतांश लोक शेती किंवा साखर कारखान्यात काम करतात.

असे का घडले?
वडगावचे ग्रामप्रमुख विजय मोहिते यांनी दिलेल्या माहितीनुसार, कोरोनाच्या काळात येथील मुले टीव्ही आणि ऑनलाइन क्लाससाठी मोबाईल फोनवर अवलंबून होती. मात्र, सरकारने शाळा सुरू केल्यावर मुले शाळेत जाऊ लागली. या दरम्यान मुलांच्या दिनचर्येत मोठा बदल झाला. असं होतं की शाळेतून परतल्यावर मुलं एकतर मोबाईल घेऊन बसायची किंवा टीव्ही बघण्यात मग्न व्हायची. परिस्थिती अशी होती की लहान मुले, प्रौढही मोबाईलमध्ये मग्न व्हायचे. त्यामुळे त्यांच्यातील परस्पर संवादाची प्रक्रियाही संपुष्टात आली होती.

हे गावातील महिलांच्याही लक्षात येत होते. गावातील वंदना मोहिते सांगतात की, तिला आपल्या दोन मुलांचा सांभाळ करणे कठीण जात होते. किंबहुना त्याची दोन्ही मुलं एकतर पूर्णपणे मोबाईल फोनमध्ये व्यस्त असायची किंवा टीव्ही बघायची. तिच्या म्हणण्यानुसार, हा नियम सुरू झाल्यापासून माझ्या पतीला कामावरून परतणे आणि मुलांना अभ्यास करायला लावणे सोपे झाले आहे. यामुळे आता मला स्वयंपाकघरातही आरामात काम करता येत आहे.

हे काम सोपे नव्हते!
पंचायतीच्या निर्णयाचा गावासाठी सकारात्मक परिणाम होत असला तरी त्याची अंमलबजावणी करणे इतके सोपे नव्हते. मोबाईल फोनची आणि टीव्ही पाहण्याची सवय असलेल्या गावकऱ्यांसमोर जेव्हा हा मुद्दा पहिल्यांदा मांडला गेला, तेव्हा त्या पुरुषांनी हसून हसून हसू फोडलं. मात्र, पंचायतीने हार मानली नाही. त्यांनी गावातील महिलांना एकत्र केले. असेच चालू राहिल्यास त्यांनाही टीव्ही मालिका पाहण्याचे व्यसन जडू शकते, हे महिलांना समजत होते. गावातील महिलांनी एकमत केले की संपूर्ण गावाने काही तास मोबाइल फोन आणि टीव्ही संच बंद करावेत.

यानंतर पंचायतीने दुसरी बैठक बोलावली. ज्यामध्ये गावातील मंदिराच्या वर सायरन लावण्याचा निर्णय घेण्यात आला. नंतर सायरन वाजताच पंचायत सदस्य आणि ग्रामस्थांच्या गटांना गावात फेऱ्या मारून लोकांना मोबाईल आणि टीव्ही बंद करण्यास सांगावे लागले. मात्र, आता या मोहिमेला यश येत आहे.