Women’s health policies : गर्भवती महिलांसाठी उष्णतेचा धोका वाढला !
नवी दिल्ली : गेल्या पाच वर्षांमध्ये (२०२० ते २०२४) भारतात गर्भवती महिलांसाठी धोकादायक उष्णतेचे सरासरी सहा अधिक दिवस नोंदवले गेले आहेत, असा निष्कर्ष अमेरिकास्थित ‘क्लायमेट सेंट्रल’ या स्वतंत्र वैज्ञानिक आणि संवादकांच्या संस्थेने केलेल्या एका नव्या अभ्यासातून समोर आला आहे.
या अभ्यासानुसार, जगभरातील सुमारे ९० टक्के देशांमध्ये आणि भूभागांमध्ये अशा धोकादायक उष्णतेच्या दिवसांची संख्या दुपटीने वाढली आहे. उष्णतेच्या तीव्रतेचा आणि गर्भधारणेशी संबंधित आरोग्यविषयक धोक्यांचा परस्परसंबंध अधोरेखित करत या अभ्यासात हे निष्कर्ष मांडले गेले आहेत.
अभ्यासाचे तपशील :
‘क्लायमेट सेंट्रल’च्या शास्त्रज्ञांनी २०२० ते २०२४ या कालावधीत २४७ देश आणि भूभाग तसेच ९४० शहरांमधील दररोजच्या तापमानाचा अभ्यास केला. त्यातून त्यांनी “गर्भधारणेसाठी उच्च उष्णतेचा धोका असलेले दिवस” (Pregnancy Heat-Risk Days) याचे प्रमाण मोजले. हे असे दिवस असतात जेव्हा तापमान इतके अधिक असते की त्यामुळे गर्भवती महिलांमध्ये अकाली बाळंतपण, गर्भवतीमधील दुष्परिणाम आणि इतर आरोग्यविषयक गुंतागुंती होण्याची शक्यता वाढते.
भारताची स्थिती:
भारतासारख्या उष्ण कटिबंधीय देशात आधीच तापमानाचा उच्च स्तर अनुभवला जातो. त्यातच हवामान बदलामुळे हे तापमान आणखी वाढत असल्याचे दिसून येत आहे. २०२० ते २०२४ या पाच वर्षांच्या कालावधीत, भारतात दरवर्षी अशा धोकादायक उष्णतेच्या सरासरी ६ अधिक दिवसांची वाढ झाली आहे, जी गर्भवती महिलांच्या दृष्टीने चिंताजनक बाब आहे.
हेही वाचा – PCMC: पिंपरी चिंचवड शहर उपजिविका कृती आराखड्याअंतर्गत होणार विशेष गट चर्चा तसेच सर्वेक्षण
प्रभाव आणि आरोग्य धोके:
आरोग्यतज्ज्ञांच्या मते, अत्यंत उष्ण हवामानात गर्भवती महिलांना शरीरातील द्रवपदार्थांचे प्रमाण कमी होणे (डिहायड्रेशन), रक्तदाब वाढणे, उष्माघात, आणि वेळेआधी प्रसूती यांसारख्या समस्या होऊ शकतात. ग्रामीण भागात, जिथे आरोग्यसेवा मर्यादित आहे, तिथे ही समस्या अधिक गंभीर ठरू शकते.
हवामान बदलाच्या पार्श्वभूमीवर चिंता वाढली:
अभ्यासानुसार, हे बदल केवळ भारतातच नव्हे तर जगभरात जाणवत आहेत. त्यामुळे जागतिक आरोग्य धोरणांमध्ये हवामान बदलाचा मुद्दा गांभीर्याने समाविष्ट करणे गरजेचे आहे, असे अभ्यासकांचे म्हणणे आहे.
निष्कर्ष:
हवामान बदल आणि त्याचा गर्भवती महिलांच्या आरोग्यावर होणारा परिणाम लक्षात घेता, सरकारने उष्णतेपासून संरक्षण करणारी धोरणे राबविणे, गर्भवती महिलांसाठी उष्णता प्रतिबंधक उपाय (जसे की थंड वातावरणात विश्रांती, भरपूर द्रवपदार्थ घेणे) यांचा प्रसार करणे आणि जनजागृती वाढवणे आवश्यक आहे.
महाईन्यूज-X वर फॉलो करा : महाईन्यूजला instagram वर फॉलो करा
