अहो आश्चर्यम ! दोन शहरांमध्ये फक्त 3 किमीचा फरक, मात्र घड्याळात 23 तासांचा फरक…
नवी दिल्लीः दोन्ही देशांच्या सीमेवर वसलेल्या शहरांबाबत अनेक अनोख्या गोष्टी समोर आल्या आहेत. रशियन बेट बिग डायोमेड हे अमेरिकन शहर लिटल डायोमेडपासून सुमारे 3 किलोमीटर अंतरावर आहे. पण दोन शहरांमध्ये 23 तासांचा फरक आहे. लिटल डायोमेडचा आकार फक्त 8 चौरस किलोमीटर आहे आणि तेथे फक्त 77 लोक राहतात. एक नदी दोन्ही शहरांना एकमेकांपासून वेगळे करते.
हिवाळ्यात जेव्हा नदी गोठते तेव्हा दोन्ही देशांतील लोक एकमेकांना भेटण्यासाठी त्यावरून चालत जात असत. दोन्ही शहरातील लोक एकमेकांच्या घरी लग्न करायचे. दोन्ही शहरांच्या परंपराही जवळपास सारख्याच आहेत. पण शीतयुद्धाने दोन्ही शहरांमधील संबंध कायमचे बदलले. त्याचवेळी रशिया-युक्रेन युद्धामुळे अमेरिका आणि रशिया यांच्यातील तणाव वाढला आहे. तथापि, लिटल डायोमेड या अमेरिकन शहरातील रहिवासी एडवर्ड सुलुक म्हणतात की, रशियाने युक्रेनवर केलेल्या आक्रमणानंतर परिस्थिती फारशी बदलली आहे असे नाही.
सुमारे 3 हजार वर्षांपासून इनुपियाट समाजाचे लोक या भागात राहतात. येथे त्यांना ताशी 145 किलोमीटर वेगाने वाऱ्याचा सामना करावा लागतो. उन्हाळ्यातही येथील सर्वोच्च तापमान 10 अंशांच्या वर जाते. हिवाळ्यात तापमान -14 अंशांपर्यंत पोहोचते. डिसेंबर ते जून दरम्यान हा भाग पूर्णपणे बर्फाने झाकलेला असतो. थंडीच्या मोसमात येथील नागरिकांना रात्रभर जागून राहावे लागते. जेणेकरून ध्रुवीय अस्वल त्यांच्यावर हल्ला करू नये. या शहरात शाळा, वाचनालय अशा केवळ 30 इमारती आहेत. यातील बहुतांश बांधकामे 1970 ते 80 च्या दशकात झाली आहेत.
या खडकाळ जागेवर स्मशानभूमी किंवा रस्तेही बांधता येत नाहीत. तसेच येथे आणखी इमारती बांधण्यासाठी जागा नाही. रस्त्यांअभावी येथील लोकांना पायीच एका ठिकाणाहून दुसऱ्या ठिकाणी जावे लागते. या बेटावर ना बँका, रेस्टॉरंट्स ना हॉटेल्स. मुख्य स्टोअरमध्ये मर्यादित अन्नपदार्थ, कपडे आणि इंधन देखील आहे. शहरात आठवड्यातून एकदा माल पोहोचवण्यासाठी हेलिकॉप्टर येते. बहुतेक माल मोठ्या बोटीतून येतो जो वर्षातून एकदाच येतो. तेच साठवून ठेवले जाते. नॅशनल जिओग्राफीच्या अहवालानुसार या शहरातील लोकांना सर्व वस्तू खूप महागात मिळतात. डिटर्जंटची एक बाटलीही सुमारे ४,००० रुपयांना मिळते.